Thứ Hai, 16 tháng 11, 2020

“CẤP CAO ĐÔNG Á”- SỰ CHUYỂN MÌNH NGOẠN MỤC CỦA VIỆT NAM VÀ ASEAN TRÊN TRƯỜNG QUỐC TẾ.

 

“CẤP CAO ĐÔNG Á”- SỰ CHUYỂN MÌNH NGOẠN MỤC CỦA VIỆT NAM VÀ ASEAN TRÊN TRƯỜNG QUỐC TẾ.

Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị Cấp cao Đông Á lần thứ 15- ngày 14 và 15/11/2020

Với ASEAN ở vị trí trung tâm, lấy đối thoại, hợp tác làm phương châm, Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) là diễn đàn chiến lược hàng đầu khu vực, là nơi các Nhà Lãnh đạo trao đổi về các vấn đề quan trọng, ảnh hưởng đến hoà bình, an ninh và thịnh vượng của khu vực.

Sau 15 năm ra đời, đến Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 15 tổ chức tại Hà Nội với Việt Nam là nước chủ nhà, ASEAN cùng Việt Nam đã thực sự chuyển mình, vươn ra tầm thế giới với sự ký kết Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực (RCEP)- Hiệp định thương mại tự do lớn nhất thế giới. 

I. CẤP CAO ĐÔNG Á (EAS) LÀ GÌ?

- Tiến trình Cấp cao Đông Á (EAS) ra đời năm 2005 với việc tổ chức Cấp cao EAS lần đầu tiên tại Kuala Lumpur, với sự tham gia của Lãnh đạo 10 Quốc gia Thành viên ASEAN cùng Úc, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc và Niu Di-lân. 

- Tại Hội nghị Cấp cao EAS đầu tiên, Lãnh đạo các nước đã ký Tuyên bố  Kuala Lumpur về Cấp cao Đông Á, trong đó đề ra mục tiêu, nguyên tắc, lĩnh vực và các phương thức hoạt động chính của EAS. Theo đó, EAS là diễn đàn của các Lãnh đạo đối thoại về các vấn đề chiến lược nhằm hỗ trợ mục tiêu xây dựng cộng đồng ở khu vực Đông Á; là một tiến trình mở và thu nạp, trong đó ASEAN giữ vai trò chủ đạo; bổ sung và hỗ trợ cho các diễn đàn khu vực khác hiện có, họp hàng năm do ASEAN chủ trì nhân dịp Cấp cao ASEAN. 

- Nhân dịp kỷ niệm 5 năm thành lập EAS, Hội nghị Cấp cao EAS lần thứ 5 ngày 30/10/2010 tại Hà Nội, đã thông qua Tuyên bố Hà Nội kỷ niệm 5 năm thành lập tiến trình EAS, trong đó khẳng định lại các nguyên tắc, mục tiêu, thể thức và các lĩnh vực hợp tác ưu tiên trong EAS. 

- Hội nghị Cấp cao EAS-5 cũng ra quyết định mời Nga và Mỹ chính thức tham gia Cấp cao Đông Á bắt đầu từ Cấp cao EAS-6 cuối năm 2011 tại Indonesia, và đã chính thức thông báo cho Ngoại trưởng Nga, Mỹ quyết định này tại phiên họp đặc biệt cuối Hội nghị. Tại Hội nghị Cấp cao EAS lần thứ 6 tháng 11 năm 2011 tại Ba-li, In-đô-nê-xi-a, Tổng thống Mỹ và Lãnh đạo Nga đã tham dự Cấp cao EAS-6 với tư cách là nước chính thức tham gia EAS.

II. CẤP CAO ĐÔNG Á LẦN THỨ 15- VIỆT NAM VÀ ASEAN THỰC SỰ CHUYỂN MÌNH

Tối qua, 14/11/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) trực tuyến. Lãnh đạo các nước ASEAN, các nước tham gia EAS và Tổng Thư ký ASEAN Lim Jock Hoi. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres và Chủ tịch Ngân hàng Thế giới David Malpass được mời trình bày về nỗ lực ứng phó dịch bệnh Covid-19 và thúc đẩy phục hồi kinh tế bền vững toàn cầu. 

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao vai trò và tầm vóc của EAS. Với ASEAN ở vị trí trung tâm, lấy đối thoại, hợp tác làm phương châm, sau 15 năm, EAS là diễn đàn chiến lược hàng đầu khu vực, là nơi các Nhà Lãnh đạo trao đổi về các vấn đề quan trọng, ảnh hưởng đến hoà bình, an ninh và thịnh vượng của khu vực. Thủ tướng cũng nhấn mạnh, với 4,6 tỷ dân, tổng GDP hơn 51,6 ngàn tỷ USD, EAS đã tạo ra khuôn khổ phù hợp cho các nước chia sẻ các quan tâm chung, đối thoại về mọi vấn đề và hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Bên cạnh đó, EAS cũng góp phần xây dựng cách tiếp cận chung về các vấn đề đang nổi lên, đó là thượng tôn pháp luật, đối thoại chân thành, hợp tác thực chất vì hòa bình và ổn định lâu dài, thịnh vượng bền vững trong khu vực.

Các nước đều phát biểu đánh giá cao Việt Nam, trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020 và EAS lần thứ 15, đã thành công trong điều phối các nỗ lực chung, vừa tăng cường hợp tác vì hòa bình, an ninh, vừa ứng phó hiệu quả với đại dịch Covid-19. Các nước cũng đánh giá cao các sáng kiến của ASEAN về tăng cường hợp tác ứng phó dịch Covid-19, nhất là Quỹ ứng phó Covid-19 và Kho dự phòng vật tư y tế khu vực. Một số đối tác đề cập đến những hỗ trợ cụ thể của mình cho ASEAN trong kiểm soát dịch bệnh, khôi phục tổng thể.

Các nước nhất trí cần nâng cao năng lực hệ thống y tế công cộng, sẵn sàng ứng phó với các thách thức y tế tương lai, xây dựng hệ thống cảnh báo sớm. Đồng thời cũng cần hợp tác nghiên cứu và sản xuất vắc-xin và thuốc điều trị Covid-19 an toàn, hiệu quả, chi phí hơp lý. Các nước đề cao chia sẻ, ứng dụng công nghệ mới chống đại dịch thành công và phục hồi bền vững.

Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 15. Hà Nội- 14 và 15/11/2020

Phát huy những thành tựu đạt được trong 15 năm, Lãnh đạo các nước EAS nhất trí phối hợp xây dựng định hướng cho EAS phát triển, đóng góp cho đối thoại và hợp tác vì hòa bình, an ninh và thịnh vượng và ứng phó hiệu quả với các thách thức đang nổi lên trong khu vực. 

Lãnh đạo các nước dành nhiều thời gian trao đổi về tình hình khu vực và quốc tế. Các nước nhấn mạnh nhu cầu bảo đảm môi trường thuận lợi để kiểm soát dịch bệnh. Trên cơ sở đó, các nước nhấn mạnh tinh thần trách nhiệm, đồng thời kêu gọi kiềm chế, tránh các hành động làm phức tạp tình hình, không quân sự hóa, giải quyết hòa bình các khác biệt, mâu thuẫn trên cơ sở luật pháp quốc tế, Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982), khuôn khổ pháp lý cho mọi hoạt động trên biển. Các nước ghi nhận nỗ lực của ASEAN và Trung Quốc thực hiện đầy đủ, nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982. 

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ đánh giá của Lãnh đạo các nước về tầm quan trọng trong xây dựng văn hóa đối thoại và hợp tác vì hòa bình, an ninh và phát triển của khu vực. Thủ tướng nhấn mạnh trong môi trường thế giới chuyển biến nhanh và phức tạp hiện nay, EAS cần phát huy vai trò của mình là diễn đàn hàng đầu trong thúc đẩy đối thoại và hợp tác tạo dựng lòng tin chiến lược giữa các quốc gia, biến thách thức thành cơ hội, hóa giải khó khăn, chuyển đối đầu thành hợp tác, từ đó đóng góp định hình cấu trúc đa phương quốc tế hiệu quả có khả năng ứng phó hữu hiệu với các thách thức của khu vực và toàn cầu. 

Nhấn mạnh ý nghĩa chiến lược của biển và đại dương với không gian phát triển của các quốc gia, Thủ tướng đề nghị thúc đẩy hơn nữa hợp tác biển, lĩnh vực ưu tiên của EAS thông qua sử dụng bền vững và bảo tồn các nguồn tài nguyên biển, ngăn ngừa ô nhiễm và rác thải biển, dự phòng và ứng phó thiên tai cũng như kết nối biển. 

Trao đổi về tình hình khu vực và quốc tế, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tái khẳng định lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông đề cập trong các  Tuyên bố của Hội nghị cấp cao ASEAN 36 (tháng 6/2020) và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN 53 ( tháng 9/2020). Thủ tướng nhấn mạnh mọi hành vi trên biển của các quốc gia cần phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982, khuôn khổ xác định các quyền và lợi ích hợp pháp trên biển của các bên. 

Kết thúc Hội nghị, Lãnh đạo các nước thông qua các văn kiện gồm Tuyên bố Hà Nội kỷ niệm 15 năm thành lập EAS, Tuyên bố của các Lãnh đạo EAS về Hợp tác biển bền vững; Tuyên bố của các Lãnh đạo EAS về Hợp tác thúc đẩy tăng trưởng kinh tế khu vực ổn định; Tuyên bố của các Lãnh đạo EAS về Tăng cường năng lực chung của khu vực ngăn ngừa và ứng phó dịch bệnh; và Tuyên bố của Lãnh đạo EAS về Phụ nữ, Hòa bình và An ninh. 

III HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC TOÀN DIỆN KHU VỰC ĐƯỢC KÝ KẾT.

Sáng nay, 15/11, sau khi kết thúc Hội nghị cấp cao trực tuyến các nước tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các nhà lãnh đạo ASEAN cùng các nước đối tác đã chứng kiến việc ký kết Hiệp định quan trọng này. Đây là Hiệp định thương mại tự do lớn nhất thế giới.  

Tại buổi lễ, Bộ trưởng Kinh tế của 15 quốc gia đã ký kết Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực (RCEP) từ các đầu cầu truyền hình trực tuyến. 

Phát biểu tại lễ ký kết, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ sau 8 năm đàm phán, ASEAN và các nước đối tác đã hoàn thành thắng lợi việc đàm phán Hiệp định RCEP với khối lượng công việc đồ sộ, mở ra một giai đoạn hợp tác kinh tế thương mại mới đầy hứa hẹn tốt đẹp. 

Khuôn khổ hợp tác mới của Hiệp định RCEP sẽ góp phần đẩy mạnh tiến trình xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN 2025.  Từ đó, ASEAN sẽ trở thành đối tác năng động, mạnh mẽ, hợp tác vì sự thịnh vượng chung.

Lễ ký kết Hiệp định RCEP hôm nay là niềm tự hào, là thành quả to lớn của việc các nước ASEAN với vai trò trung tâm của mình đã cùng với các nước đối tác đặt nền móng cho một giai đoạn hợp tác mới mang tính toàn diện, lâu dài, hướng đến tương lai, phù hợp với trình độ phát triển và mang lại lợi ích cho tất cả các nước trong khu vực. 

Từ đầu cầu Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gửi lời chào tới các nhà lãnh đạo ASEAN trong lễ ký Hiệp định RCEP. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

“Trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến lãnh đạo các nước ASEAN và các nước đối tác, ngài Tổng Thư ký ASEAN cùng quý vị đồng nghiệp về sự ủng hộ, nỗ lực trong nhiều năm qua”, Thủ tướng nói và thay mặt lãnh đạo các nước đàm phán Hiệp định RCEP gửi lời chúc mừng tới các Bộ trưởng Kinh tế, các nhà đàm phán, cán bộ Ban Thư ký ASEAN đã có nhiều cố gắng dù trong thầm lặng để chúng ta có kết quả tốt đẹp và tự hào như ngày hôm nay.

“Tôi tin tưởng rằng Hiệp định RCEP sẽ sớm được các nước phê chuẩn và đưa vào thực thi trong thời gian tới, góp phần hỗ trợ quá trình phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19 và đem lại thịnh vượng chung cho người dân, doanh nghiệp của tất cả các nước thành viên”, Thủ tướng nêu rõ.

Không có nhận xét nào: