Cấn Thị Thêu lên tiếng “đòi đất” hay chống chế độ?

Ngày 05/05/2021, TAND tỉnh Hòa Bình đã tuyên phạt bị cáo Cấn Thị Thêu 8 năm tù giam về tội danh “tuyên truyền chống Nhà nước”. Trước đó, bà Thêu đã bị bắt cùng hai con trai là Trịnh Bá Phương và Trịnh Bá Tư vào ngày 24/06/2020, sau khi đăng tải lên Internet những thông tin và bình luận mang tính kích động về vụ nổ súng sáng 09/01/2020 ở xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội, cùng nhiều vụ việc khác. Hiện nay, tổ chức VOICE và nhiều cá nhân, tổ chức chống Việt Nam đang mô tả Cấn Thị Thêu như một người nông dân bị đẩy vào thế đường cùng, bị buộc phải đấu tranh về vấn đề đất đai, chứ không có bất cứ hành vi vi phạm pháp luật nào:

Nhưng trong thực tế, ít nhất từ năm 2015, các hoạt động của Cấn Thị Thêu đã vượt ra khỏi mục đích “giữ đất” đơn thuần, để chuyển sang mục đích chống chế độ. Vì vậy, tòa không đi quá xa sự thật khi kết luận rằng Cấn Thị Thêu có hành vi “tuyên truyền chống Nhà nước”.

Trước hết, phải thừa nhận rằng trước năm 2014, các hoạt động của Cấn Thị Thêu chủ yếu giới hạn trong vấn đề tranh chấp quyền sử dụng đất. Ngày 25/04/2014, bà Thêu đã bị bắt lần đầu vì có hành vi “chống người thi hành công vụ” khi ngăn cản việc giải phóng mặt bằng một khu đất để xây dựng khu đô thị mới Dương Nội, do cho rằng gia đình bà đã không được đền bù một cách thỏa đáng cho một thửa đất trong khu vực đó.

Dù vậy, sau khi ra tù vào ngày 25/07/2015, Cấn Thị Thêu bắt đầu chuyển hướng sang hoạt động chống Nhà nước. Chẳng hạn, ngày 06/10/2015, bà Thêu cùng vài trăm “dân oan” Dương Nội biểu tình trước trụ sở Đài Truyền hình Việt Nam, để tuyên bố thành lập một tổ chức mang tên “Hội Dân oan Ba miền Bắc – Trung – Nam”, do nhóm Dương Nội làm nòng cốt. Trong hai năm 2015-2016, “Hội Dân oan Ba miền” đã tổ chức nhiều cuộc biểu tình có mục đích không liên quan đến đất đai. Chẳng hạn, ngày 08/12/2015, họ đã căng một số biểu ngữ đòi quyền sở hữu tư nhân đối với đất đai và chống chế độ:

Đến tháng 05/2016, họ lại tổ chức một cuộc biểu tình kêu gọi tẩy chay cuộc bầu cử Quốc hội Khóa XIV, diễn ra gần thời điểm đó:

Những hoạt động vừa nêu đều được tường thuật trên website, fanpage của một số tổ chức chống chế độ, như đảng Việt Tân và Diễn đàn Xã hội Dân sự. Mặt khác, Cấn Thị Thêu vào hai con cũng tham gia các cuộc biểu tình đòi thả nhiều gương mặt chống Cộng như nhóm thành viên Hội Anh em Dân chủ, đồng thời phối hợp với giới chống Cộng trong những vụ việc như vụ Đồng Tâm. Các clip mà gia đình Cấn Thị Thêu đã quay trong vụ Đồng Tâm chứa đầy các phát ngôn chống chế độ của họ.

Như vậy, khi giới chống Cộng mô tả Cấn Thị Thêu như một người nông dân bị đẩy vào thế đường cùng, bị buộc phải đấu tranh về vấn đề đất đai chứ không có bất cứ hành vi vi phạm pháp luật nào, họ đã bóp méo bản chất các hoạt động chính trị mà bà Thêu từng góp mặt.