Đoan Trang thất bại hay thành công?

Ngày 14/03/2022, nhà dân chửi Phạm Đoan Trang, cùng 11 gương mặt đến từ các nước Bangladesh, Brazil, Burma, Colombia, Iraq, Liberia, Libya, Moldova, Nepal, Romania, và Nam Phi, đã được nước Mỹ trao danh hiệu Phụ nữ Can đảm Quốc tế 2022. Sự kiện này dường như nhấn mạnh một điều mà các nhà dân chửi đã nhắc đi nhắc lại suốt thời gian gần đây: Phạm Đoan Trang đang rất được phương Tây trọng vọng. Quả vậy, nếu chỉ xét trên những danh hiệu được phương Tây trao tặng, thì dường như Đoan Trang đang rất thành công. Nhưng nếu nhìn vào kết quả hoạt động thực tiễn của Trang, ta sẽ thấy Trang đang thất bại một cách cay đắng.

Khi Đoan Trang bị bắt vào năm 2020, đồng đội của cô đã công bố một bức thư ngỏ mà cô gửi họ từ trước đó. Trong thư, Trang chỉ nhờ các fan của mình hai việc. Thứ nhất, họ hãy dùng vụ bắt Trang làm một cái cớ để đẩy mạnh vận động cho Luật Bầu cử mới, Luật Tổ chức Quốc hội mới, tức những mục tiêu chính trị mà Trang đã theo đuổi khi còn tại ngoại. Thứ hai, là quảng bá sách của Trang, vì trong vài năm trước lúc đi tù, việc in sách thông qua NXB Tự Do là hoạt động mà Trang dành nhiều tâm huyết nhất.

Giờ đây, sau khi Đoan Trang đi tù được một năm rưỡi, tình hình sao rồi?  Cuộc vận động cho Luật Bầu cử mới và Luật Tổ chức Quốc hội mới đã xịt, và giới dân chửi cũng không đưa được ứng cử viên nào của mình vào Quốc hội. NXB Tự Do cũng đã tan rã đến mức không thể phục hồi. Tệ hơn, trong lúc hấp hối, tổ chức này đã chia thành hai phe đối nghịch và đánh lẫn nhau, tới mức nước ngoài phải treo món tiền thưởng định trao cho họ. Việc in sách của Trang chấm dứt tại đây. Và sau một hồi quảng bá bản ebook cho các cuốn sách của Trang, Luật khoa Tạp chí cũng đã chán, và chuyển sang một danh mục sách mới mẻ hơn, đa dạng hơn thế.

Trong những tổ chức và dự án mà Đoan Trang đã xây dựng trong suốt đời hoạt động của mình, có cái gì chưa sụp đổ không? Nếu không, thì chẳng phải Trang là một nhà hoạt động thất bại trên thực tế, và chỉ thành công trên danh nghĩa?