Nguy cơ từ việc chia sẻ hình ảnh căn cước công dân lên mạng xã hội

Thời gian qua, tội phạm công nghệ cao phát triển mạnh mẽ trên các nền tảng internet, mạng xã hội. Rất nhiều người đã sập bẫy hoặc trở thành nạn nhân của loại tội phạm này do để lộ thông tin cá nhân trên mạng xã hội. Việc chia sẻ hình ảnh CCCD lên mạng xã hội hoặc cho người khác chụp CCCD của mình được nhận định tiềm ẩn nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân quan trọng và có thể bị các đối tượng lợi dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật...

Hiện nay, nhiều người dân vẫn còn rất chủ quan trong việc bảo mật thông tin cá nhân. Thậm chí, một số người dễ dàng cung cấp thông tin hoặc “vô tư” chia sẻ hình ảnh chứng minh nhân dân, CCCD gắn chíp lên mạng xã hội. Hành động này tiềm ẩn nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân rất lớn. 
Trong khi đó, mã QR và chíp trên thẻ CCCD có chứa rất nhiều thông tin cá nhân mà tội phạm công nghệ cao có thể triệt để lợi dụng và chỉ cần dựa vào mã QR hoặc thông tin trên thẻ CCCD là có thể biết rõ thông tin cá nhân của công dân. Từ đó, các đối tượng có thể lợi dụng để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật mà người dân không hề hay biết. Khi đó, người dân sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro cùng những hậu quả khó lường.

Rủi ro phổ biến nhất mà người dân có thể gặp phải khi chia sẻ hình ảnh CCCD lên mạng xã hội chính là bị các đối tượng sử dụng để vay tiền online. Hiện có rất nhiều ứng dụng vay tiền online chỉ yêu cầu người vay gửi hình ảnh căn cước công dân hoặc chứng minh nhân dân, sau đó sẽ giải ngân cho vay rất nhanh chóng. Ngoài ra, các đối tượng có thể thu thập hình ảnh căn cước công dân mà người dân chia sẻ để đăng ký thuê bao điện thoại trả sau, đăng ký mã số thuế ảo, tài khoản ngân hàng…. nhằm mục đích lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Đại uý Hoàng Quý Bao, Phòng Cảnh sát Hình sự, Công an tỉnh Thanh Hoá cho biết: Qua lỗ hổng về nghiệp vụ của một số ngân hàng, các đối tượng sẽ lợi dụng để đánh cắp thông tin cá nhân từ chứng minh nhân dân, CCCD  để sử dụng vào mục đích xấu như mở các tài khoản, sau đó thu thập các tài khoản đó để bán cho các tổ chức tội phạm để đánh bạc hoặc lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Ngoài ra đối với những thông tin cá nhân khi mà kẻ xấu thu thập được thì họ có thể lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh thi hành lệnh bắt giữ đối với đối tượng Phạm Thị Lan Anh.   

Thực tế trong thời gian qua, tại nhiều địa phương trên cả nước đã xảy ra không ít vụ lừa đảo liên quan đến sử dụng chứng minh nhân dân, CCCD giả. Mới đây, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh cũng đã khởi tố, bắt tạm giam đối tượng Phạm Thị Lan Anh, sinh năm 1990 ở thành phố Thanh Hóa để điều tra về hành vi sử dụng chứng minh nhân dân giả để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Theo kết quả điều tra, Phạm Thị Lan Anh đã thu thập thông tin của nhiều người, sau đó đánh cắp thông tin cá nhân như họ tên, địa chỉ, số chứng minh nhân dân để làm hồ sơ vay tín dụng của Ngân hàng Việt Nam thịnh vượng và lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Trung tá Thiều Thị Ngọc, Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an tỉnh cho biết: Thủ đoạn của đối tượng đó là tìm kiếm những khách hàng có nhu cầu vay vốn, nhất là những khách hàng đang có nợ xấu tại ngân hàng, yêu cầu khách hàng chụp ảnh, lăn tay để làm chứng minh thư giả. Vân tay trong chứng minh nhân dân thì là của khách hàng có nhu cầu vay vốn, nhưng toàn bộ thông tin từ chứng minh nhân dân cho đến họ tên, quê quán….là của một cá nhân khác.

Đáng chú ý là hiện nay, hầu hết người dân đã chuyển sang sử dụng CCCD gắn chíp. Trong khi, mã QR và chíp trên thẻ căn cước công dân được tích hợp nhiều thông tin cá nhân mà tội phạm công nghệ cao có thể nhắm vào để trục lợi. Do đó cơ quan chức năng khuyến cáo người dân không nên đăng tải, chia sẻ hình ảnh căn cước công dân lên mạng xã hội; không cung cấp thông tin CCCD, chứng minh nhân dân cho những dịch vụ không thiết yếu hoặc dịch vụ không có cam kết bảo đảm an toàn thông tin cá nhân; không cho người khác mượn CCCD nếu không có mục đích chính đáng. Khi mất căn cước, công dân cần trình báo lên cơ quan chức năng và làm lại giấy tờ./.