KIÊN QUYẾT ĐẤU TRANH PHÒNG, CHỐNG SUY THOÁI CỦA CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN THEO TINH THẦN HỘI NGHỊ LẦN THỨ TƯ BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG ĐẢNG KHÓA XIII

KIÊN QUYẾT ĐẤU TRANH PHÒNG, CHỐNG SUY THOÁI CỦA CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN THEO TINH THẦN HỘI NGHỊ LẦN THỨ TƯ BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG ĐẢNG KHÓA XIII

Tóm tắt: Xây dựng, chỉnh đốn Đảng là nhiệm vụ then chốt, đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa sống còn đối với Đảng và chế độ ta. Trong đó, phòng, chống những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên được xem là nhiệm vụ trung tâm. Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã tổng kết việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII, đồng thời ban hành kết luận khẳng định tiếp tục tiến hành đồng bộ và quyết liệt hơn công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền của Đảng, đưa đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử thách và ngày càng phát triển.

Từ khóa: đấu tranh; Nghị quyết Trương ương 4 khóa XIII; phòng, chống suy thoái

Phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của cán bộ, đảng viên là một trong những nhiệm vụ quan trọng của công tác xây dựng Đảng. Từ Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 16/01/2012 về một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay, đến nay liên tiếp 03 kỳ Đại hội (XI, XII, XIII), các Hội nghị Trung ương 4 đều chú ý bàn bạc, thảo luận, ra nghị quyết về vấn đề này. Điều này phản ánh sự phát triển trong tư duy, quan niệm của Đảng về công tác phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của cán bộ, đảng viên. Phát biểu khai mạc Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: “3 khóa liên tục Đại hội XI, XII, XIII đều chọn Hội nghị Trung ương 4 là hội nghị đầu mỗi khóa để bàn về công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị - điều đó hoàn toàn không phải ngẫu nhiên. Mỗi hội nghị đều có sự kế thừa và phát triển mới”(1). Do đó, việc nghiên cứu làm rõ hơn, sâu sắc thêm tư duy, quan niệm của Đảng trong đấu tranh phòng chống suy thoái theo tinh thần Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII là một tất yếu cả về lý luận và thực tiễn.

1. Sự cần thiết phải đấu tranh phòng, chống suy thoái của cán bộ, đảng viên hiện nay

Thứ nhất, xuất phát từ vai trò của việc xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng

Sinh thời, các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin rất chú ý đến công tác xây dựng Đảng nói chung và xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên nói riêng. V.I.Lênin cho rằng, “giai cấp vô sản không rèn luyện cho mình một tinh thần giác ngộ cao, một tính kỷ luật cao, một lòng trung thành cao độ, tức là tất cả những đức tính cần thiết để đảm bảo cho giai cấp vô sản chiến thắng hoàn toàn kẻ thù truyền kiếp của mình, thì không thể nói đến chuyên chính vô sản được”(2). Công tác cán bộ của Đảng không thể tách rời 02 nhiệm vụ quan trọng - “xây và chống”. Xây dựng Đảng phải luôn đi đôi với chấn chỉnh, củng cố Đảng. Cần “đấu tranh bằng mọi cách, chống chủ nghĩa quan liêu, nhằm mở rộng dân chủ, phát huy óc sáng kiến, nhằm phát hiện, lột mặt nạ và đuổi ra khỏi đảng những kẻ lén lút chui vào đảng”(3).

Kế thừa tinh thần mác-xít, trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh, rất chú trọng đến công tác xây dựng cán bộ của Đảng có đủ phẩm chất, trí tuệ, bản lĩnh; đấu tranh không khoan nhượng với mọi biểu hiện “óc hẹp hòi”, bệnh tham lam, bệnh háo danh, phô trương, thổi phồng thành tích, bệnh kiêu ngạo… đặc biệt là chủ nghĩa cá nhân. Hồ Chí Minh khẳng định: “Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư”(4). Bởi vì, Đảng có mạnh thì cách mạng mới thành công, cũng như người cầm lái có vững thì thuyền mới chạy.

Trong quá trình lãnh đạo và phát triển, Đảng coi công tác cán bộ “là khâu then chốt của then chốt” trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và đấu tranh phòng, chống sư suy thoái về tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là nội dung quan trọng, cơ bản và không thể thiếu của công tác xây dựng Đảng về cán bộ. Đại hội lần thứ XII của Đảng đã nhận định: “Sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống dẫn tới “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là một bước ngắn, thậm chí rất ngắn, nguy hiểm khôn lường, có thể dẫn tới tiếp tay hoặc cấu kết với các thế lực xấu, thù địch, phản bội lại lý tưởng và sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc”(5). Do đó, Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã thông qua nghị quyết về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”. Nghị quyết đã chỉ rõ 27 biểu hiện cụ thể của sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên(6). Đồng thời, xác định nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt và cấp bách của Đảng là kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng. Đại hội lần thứ XIII của Đảng tiếp tục khẳng định phải “kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Công tác cán bộ phải thực sự là “then chốt của then chốt”...”(7). Đó là những cơ sở lý luận, quan điểm chỉ đạo trong công tác đấu tranh phòng, chống những biểu hiện suy thoái của cán bộ, đảng viên hiện nay.

Thứ hai, xuất phát từ thực trạng cán bộ, đảng viên hiện nay

Thực tiễn đấu tranh phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII khẳng định: “Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII đã được triển khai thực hiện nghiêm túc, toàn diện, đồng bộ, thống nhất, thực sự đi vào cuộc sống, có nhiều bước đột phá quan trọng, tạo sự chuyển biến tích cực trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ”(8).

Tuy nhiên, việc đấu tranh phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của cán bộ, đảng viên thời gian qua vẫn còn một số hạn chế, vẫn còn tình trạng suy thoái của một bộ phận cán bộ, đảng viên. Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã nhận định: “Một bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, quản lý nhận thức chưa đầy đủ tính chất, tầm quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm, thiếu gương mẫu, phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí, sa vào chủ nghĩa cá nhân, nói chưa đi đôi với làm, vi phạm kỷ luật đảng, vi phạm pháp luật…”(9).

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng nêu rõ: “tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” vẫn chưa được ngăn chặn, đẩy lùi một cách căn bản, thậm chí có mặt còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn, có thể gây ra những hậu quả khôn lường”(10), ảnh hưởng không nhỏ đến việc nhận diện, đấu tranh hiện nay. Kết quả là trong nhiệm kỳ XII, Đảng đã thi hành kỷ luật 2.209 cán bộ, đảng viên có liên quan đến tham nhũng; trong đó có 113 cán bộ diện Trung ương quản lý cả đương chức và đã nghỉ hưu(11). Một trong những nguyên nhân là do có lúc công tác đấu tranh phòng, chống suy thoái còn bị xem nhẹ hoặc chưa được chú trọng đúng mức, chưa chỉ đạo kiên quyết cho công tác xây dựng Đảng. Từ đó, dẫn đến việc ngăn chặn, phòng ngừa, phát hiện, xử lý những sai phạm trong Đảng, của cán bộ đảng viên chưa được thực hiện quyết liệt.

Tại Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã bổ sung và làm rõ thêm những biểu hiện của sự suy thoái về tư tưởng chính trị: “sự phai nhạt lý tưởng cách mạng, không kiên định con đường xã hội chủ nghĩa, mơ hồ, dao động, thiếu niềm tin; nói trái, làm trái quan điểm, đường lối của Đảng; sa sút về ý chí chiến đấu, thấy đúng không dám bảo vệ, thấy sai không dám đấu tranh; thậm chí còn phụ hoạ theo những nhận thức, quan điểm sai trái, lệch lạc; không còn ý thức hết lòng vì nước, vì dân, không làm tròn bổn phận, chức trách được giao; không thực hiện đúng các nguyên tắc xây dựng Đảng và tổ chức sinh hoạt Đảng. Sự suy thoái về đạo đức, lối sống thể hiện ở chỗ: Sống ích kỷ, thực dụng, cơ hội, vụ lợi, hám danh, hám quyền lực, tham nhũng, tiêu cực; bè phái cục bộ, mất đoàn kết; quan liêu, xa dân, vô cảm trước những khó khăn, bức xúc của dân”(12). Đây là sự phản ánh đầy đủ về tình hình tư tưởng, chính trị của một bộ phận cán bộ, đảng viên thời gian qua.

Sự xuống cấp về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống là một vấn đề phức tạp, mà nguyên nhân sâu xa, chủ yếu bắt nguồn từ việc thiếu tu dưỡng, rèn luyện; sa vào chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, hẹp hòi, bị cám dỗ bởi các lợi ích vật chất, không làm tròn trách nhiệm, bổn phận trước Đảng, trước dân. Tình trạng trên đã làm tổn thương tình cảm, suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước; đe dọa sinh mệnh của Đảng và sự tồn vong của chế độ. Chính vì vậy, công tác đấu tranh phòng, chống suy thoái trong đội ngũ cán bộ, đảng viên phải được thực hiện quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm.

Thứ ba, xuất phát từ yêu cầu xây dựng và chỉnh đốn Đảng, nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền của Đảng hiện nay

Sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Trong 92 năm qua, Đảng đã xác lập, củng cố và ngày càng nâng cao vai trò lãnh đạo, sức mạnh và uy tín bằng chính bản lĩnh, nghị lực, trí tuệ, lý luận tiên phong, đưa đất nước ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”(13).

Trước yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong giai đoạn mới, với nhiều khó khăn, thách thức mới, phải phát huy hơn nữa truyền thống và bản chất tốt đẹp của Đảng, chăm lo xây dựng Đảng thật sự vững vàng về chính trị, tư tưởng; thống nhất cao về ý chí, hành động; trong sạch về đạo đức, lối sống; chặt chẽ về tổ chức; gắn bó mật thiết với nhân dân, đủ sức lãnh đạo đưa đất nước ta vượt qua mọi khó khăn, thách thức, lập nên những kỳ tích mới trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Thực hiện tốt quan điểm chỉ đạo của Đại hội lần thứ XIII của Đảng, “tiếp tục tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị thật sự trong sạch, vững mạnh toàn diện”(14) để lãnh đạo đất nước thực hiện mục tiêu phát triển “Đến năm 2025, kỷ niệm 50 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước: là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp. Đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng: Là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Trở thành nước phát triển, thu nhập cao”(15).

2. Đồng bộ, quyết liệt hơn trong đấu tranh phòng, chống suy thoái của cán bộ, đảng viên theo tinh thần Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Sau Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Với 17 lần sử dụng từ khóa “tăng cường”, Kết luận số 21-KL/TW đã nhấn mạnh, làm rõ hơn các vấn đề, nhận định, đánh giá, giải pháp đã được nêu trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII, đồng thời, cụ thể hóa một số yêu cầu mới đã được đề ra trong Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng. Kiên quyết đấu tranh, kết hợp chặt chẽ, hài hòa giữa “xây” và “chống”, “xây” là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược, lâu dài, “chống” là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, thường xuyên, là tinh thần chủ đạo.

Từ 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp cơ bản để xây dựng Đảng và hệ thống chính trị được nêu trong Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Kết luận số 21-KL/TW, tiếp tục xác định 04 nhóm nhiệm vụ, giải pháp mà Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII đã đề ra cần phải thực hiện; đồng thời, bổ sung 02 nhóm giải pháp liên quan trực tiếp đến công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị. Cụ thể:

Một là, xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược và người đứng đầu đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ

Bảo đảm nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ; quán triệt sâu sắc vai trò của công tác cán bộ là “then chốt của then chốt”, có ý nghĩa quyết định mọi thành công của cách mạng nước ta. Kết luận số 21-KL/TW đã khẳng định: “Cán bộ dù ở vị trí nào cũng phải luôn ý thức đầy đủ về trách nhiệm, “đúng vai, thuộc bài”, thật sự chuyên nghiệp, làm tốt nhiệm vụ được giao, phải gắn bó mật thiết với nhân dân, được nhân dân tín nhiệm”(16). Vì vậy, cần tiếp tục triển khai nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 19/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Thực hiện tốt chủ trương khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, cán bộ “6 dám”. Thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, phát huy dân chủ gắn với tăng cường trách nhiệm của cấp ủy và người đứng đầu trong công tác cán bộ.

Ngoài ra, Ban Chấp hành Trung ương Đảng cũng cho phép thí điểm một số chủ trương, như: người đứng đầu lựa chọn, giới thiệu cán bộ trong quy hoạch để thực hiện quy trình bầu cử, bổ nhiệm cấp phó của mình; bí thư cấp ủy giới thiệu để bầu ủy viên ban thường vụ và chịu trách nhiệm về việc giới thiệu của mình; giao quyền cho người đứng đầu bổ nhiệm cán bộ trong quy hoạch, miễn nhiệm đối với cấp trưởng cấp dưới trực tiếp và chịu trách nhiệm về quyết định của mình. Quy định này nhằm bảo đảm hiệu quả công việc và kiểm soát quyền lực của cán bộ cấp cao lãnh đạo.

Hiện nay, đại dịch COVID-19 với những diễn biến phức tạp, khó lường đã đặt ra nhiều vấn đề chưa từng có tiền lệ. Có những cán bộ thật sự có trách nhiệm, hy sinh, sẵn sàng lao vào nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, nguy hiểm vì sức khỏe của nhân dân, cũng có không ít cán bộ lại thụ động, thậm chí thờ ơ, vô cảm trước những khó khăn, bức xúc của người dân hoặc vi phạm quy định phòng, chống dịch… Ngay cả khi Chính phủ đã ra Nghị quyết  số 128-NQ/CP ngày 11/10/2021 về Ban hành quy định tạm thời “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19”, nhiều địa phương vẫn có những quy định khác nhau, gây khó khăn cho người dân và bức xúc trong dư luận. Nguyên nhân là do cán bộ lãnh đạo không đủ bản lĩnh, sợ phải chịu trách nhiệm nếu để xảy ra sai sót, quá thận trọng vì sự an toàn của bản thân, chứ không phải vì sức khỏe nhân dân. Điều đó đã phản ánh mặt tối trong bức tranh bi tráng của đại dịch. Vì vậy, mỗi cán bộ, đảng viên cần tiếp tục rèn luyện, tu dưỡng và đấu tranh phòng, chống suy thoái trong nội bộ. 

Hai là, kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xử lý nghiêm cán bộ sai phạm(17)

Điểm mới của Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII là cùng với việc tiếp tục đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, Đảng còn nhấn mạnh đến việc “xử lý nghiêm những cán bộ sai phạm”. Việc chuyển trạng thái từ “phòng ngự” sang “tấn công” với quyết tâm rất cao theo đúng phương châm “không có vùng cấm”, “không có ưu tiên” trong xử lý sai phạm đã phản ánh bước chuyển biến mới trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Trong đó, Trung ương Đảng đã nhất trí ban hành Quy định số 37-QĐ/TW ngày 25/10/2021 về những điều đảng viên không được làm; coi đây là căn cứ, cơ sở quan trọng để xem xét, xử lý các vi phạm của cán bộ, đảng viên và đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Đặc biệt, Ban Chấp hành Trung ương Đảng yêu cầu kịp thời miễn nhiệm, cho từ chức, thay thế cán bộ năng lực hạn chế, uy tín thấp, sai phạm mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm, hết tuổi công tác. Đối với công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ, phải phù hợp với chức danh quy hoạch; bảo đảm cân đối, hài hòa giữa luân chuyển cán bộ với phát triển nguồn cán bộ tại chỗ, khắc phục tình trạng khép kín trong công tác cán bộ. Những yêu cầu này khẳng định Đảng đã mạnh tay hơn trong xử lý nghiêm cán bộ sai phạm.

Về công tác kiểm tra, giám sát, Ban Chấp hành Trung ương Đảng yêu cầu tập trung vào tổ chức đảng, người đứng đầu, cán bộ chủ chốt ở những lĩnh vực, địa bàn, vị trí công tác dễ xảy ra tham nhũng, tiêu cực và có nhiều khiếu kiện, khiếu kiện kéo dài, gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Ban Chấp hành Trung ương Đảng cũng yêu cầu Ủy ban Kiểm tra các cấp tăng cường kiểm tra, giám sát và kiên quyết xử lý, kỷ luật nghiêm minh đối với cán bộ, đảng viên suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” ngay tại cơ sở, chi bộ, không để kéo dài hoặc đùn đẩy lên cấp trên.

Tổng kết kinh nghiệm thực tiễn, Đảng đã ban hành Quy định số 22-QĐ/TW ngày 28/7/2021 về kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng, trong đó, bổ sung đối tượng áp dụng: “bao gồm cả tổ chức đảng đã hết nhiệm kỳ hoạt động, đã giải thể hoặc thay đổi do chia tách, sát nhập về mặt tổ chức; đảng viên đã chuyển công tác, nghỉ việc, nghỉ hưu”(18). Nội dung này thể hiện tinh thần “không có vùng cấm”, “không có ngoại lệ” trong công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng.

Trong công tác phòng, chống tham nhũng, Ban Chấp hành Trung ương Đảng yêu cầu chủ động phát hiện sớm, xử lý nghiêm minh và kiên quyết thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng kinh tế. Tăng cường phối hợp đồng bộ, tạo sự chuyển biến rõ nét trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực từ Trung ương đến cơ sở. Tăng cường kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, trước hết là cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý. Chú trọng hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực và tăng cường phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong các cơ quan phòng, chống, tham nhũng, tiêu cực.

Trong bài phát biểu bế mạc Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Tổng Bí thư đã chỉ rõ: “Cái mới của lần này là Trung ương đã mở rộng phạm vi, không chỉ trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng mà còn bao gồm cả trong xây dựng hệ thống chính trị đúng theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng”(19). Phạm vi không chỉ đối với đảng viên và các cấp ủy, tổ chức đảng, mà còn mở rộng ra cả đối với cán bộ, công chức, viên chức, các cấp chính quyền, các cơ quan, đơn vị trong toàn hệ thống chính trị, nhất là ở các cơ quan thực thi pháp luật, cán bô có chức, có quyền, những nơi có nhiều đặc quyền, đặc lợi, kể cả cơ quan có chức năng phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đảng giữ vai trò lãnh đạo toàn xã hội nhưng Đảng cũng là một bộ phận của hệ thống chính trị. Xây dựng Đảng và xây dựng hệ thống chính trị có mối quan hệ biện chứng, tác động qua lại, ảnh hưởng lẫn nhau. Xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh còn là tiền đề quan trọng giúp cho Đảng có được mối quan hệ mật thiết với nhân dân, khơi dậy, phát huy tiềm năng sáng tạo, động viên nhân dân tích cực tham gia xây dựng Đảng và Nhà nước. Những năm qua, Đảng luôn chú trọng công tác xây dựng Đảng, nhằm củng cố vị thế và tăng cường sức mạnh cho Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Đây là một bước đi thận trọng, chắc chắn, có lộ trình rõ ràng trong từng giai đoạn cụ thể. Nội dung này đã được khẳng định ở chủ đề của Đại hội lần thứ XIII của Đảng: “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh” và đến Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII lại được nhấn mạnh hơn.

Ngoài ra, Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII cũng nhấn mạnh đến trách nhiệm của mỗi tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên trong việc rèn luyện, nâng cao ý thức tổ chức, kỷ luật. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ: “Từng tổ chức đảng, mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ cấp cao, cán bộ chủ chốt, người đứng đầu các cấp, các ngành phải nhận thức sâu sắc, đầy đủ trách nhiệm của mình trước nhân dân, đất nước, trước Đảng để tự giác, gương mẫu thực hiện”(20). Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII khẳng định, sự gương mẫu của các tổ chức đảng, chính quyền, cán bộ cấp cao đóng vai trò quyết định đến việc tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt là sự gương mẫu của Ủy viên Trung ương, Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư, từng đồng chí đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp. Điều này đã cho thấy quyết tâm rất lớn của Đảng trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị quan trọng này.

Tóm lại, Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII với 06 nhóm nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu tiếp tục là “xương sống” đặc biệt quan trọng, để cấp ủy các cấp và các tổ chức đảng triển khai các biện pháp đồng bộ, quyết liệt hơn nhằm thực hiện có hiệu quả cao nhất công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị. Với những nhiệm vụ, chương trình, giải pháp thiết thực, một đợt sinh hoạt chính trị sẽ được triển khai sâu rộng, nhằm ngăn ngừa hiệu quả những biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị thật sự trong sạch, vững mạnh, gắn bó mật thiết với nhân dân, lãnh đạo thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.