1. Những biểu hiện về suy thoái tư tưởng chính trị đạo đức lối sống

  Đối với cán bộ, đảng viên

  Sự suy thoái về tư tưởng chính trị đạo đức lối sống trong bộ phận cán bộ, đảng viên hiện nay là không hề ít, thường có những biểu hiện như sau: 

 - Thứ nhất, không tích cực học tập, nghiên cứu lý luận chính trị, thỏa mãn với những nhận thức giản đơn, chung chung về chủ nghĩa Mác - Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

 - Thứ hai, dao động về lý tưởng, mục tiêu và con đường phát triển đi lên chủ nghĩa xã hội của dân tộc.

 - Thứ ba, phủ nhận các thành quả cách mạng và giá trị truyền thống của dân tộc.

 - Thứ tư, thiếu thống nhất với các quan điểm, chủ trương của Đảng, từ đó nói và làm không theo đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Cơ hội chính trị dưới những biểu hiện khác nhau.

 - Thứ năm, không chấp hành nghiêm túc các nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng, trước hết là nguyên tắc tập trung dân chủ, nguyên tắc tự phê bình và phê bình.

 - Thứ sáu, lơ là, mất cảnh giác trước âm mưu, thủ đoạn "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch, đồng thời không kiên quyết phê phán, đấu tranh với những quan điểm sai trái, những luận điệu xuyên tạc lịch sử, thực tế đất nước, bôi nhọ Đảng, chế độ, lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta.

 - Thứ bảy, phát tán tài liệu, truyền bá các quan điểm trái với Cương lính, Điều lệ, nghị quyết của Đảng, vi phạm pháp luật của Nhà nước.

  Đối với toàn dân, toàn xã hội

  Không chỉ đối với một bộ phận không nhỏ các cán bộ, đảng viên, sự suy thoái tư tưởng chính trị đạo đức lối sống đang ngày một lan rộng ra toàn dân, toàn xã hội với đủ mọi ngành nghề, mọi cấp bậc, mọi đối tượng. Cụ thể như:

 - Một là, chủ nghĩa cá nhân, lối sống thực dụng, vụ lợi, vị kỷ trong cán bộ, đảng viên chưa được ngăn chặn và đẩy lùi.

 - Hai là, tệ nạn tham nhũng, hối lộ, bòn rút, lãng phí của công không giảm.

 - Ba là, sự suy thoái về đạo đức biển hiện ở lối sống cơ hội, buông thả ngày càng nhiều.

 - Bốn là, trong thái độ với công việc được giao, tình tràn lời nói không đi đôi với việc làm còn phổ biến. 

 - Năm là, tệ quan liêu, xa dân, thích nghe thành tích, ngại nghe và ngại nói sự thật.

 - Sáu là, đạo đức nghề nghiệp không được để cao, kể cả trong những lĩnh vực rất nhạy cảm, như giáo dục, y tế; giáo dục nhân cách con người không được quan tâm đúng mực.

 - Bảy là, lối sống thực dụng, sự toan tính vụ lợi, ích kỷ đang tác động trực tiếp đến quan hệ đạo đức trong gia đình, đến nền nếp gia phong của gia đình truyền thống Việt Nam.

 

2. Nguyên nhân của sự suy thoái tư tưởng chính trị đạo đức lối sống 

  Tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị đạo đức lối sống trong đời sống có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân từ khách quan và chủ quan, trong đó là xuất phát từ những nguyên nhân chủ quan là chủ yếu.

  Nguyên nhân khách quan:

 - Tác động từ sự khủng hoảng của chủ nghĩa xã hội trên thế giới và các mặt tiêu cực của quá trình toàn cầu hóa, sự lợi dụng các phương tiện truyền thống hiện đại bởi các thế lực phản động, thù địch để xuyên tạc, bóp méo tình hình thực tế của Việt Nam, cổ xúy cho lối sống hưởng lạc, thực dụng, ích kỷ, cá nhân chủ nghĩa, vì đồng tiền.

 - Tác động tiêu cực từ mặt trái của cơ chế kinh tế thị trường.

 - Âm mưu, chiến lược "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch.

  Nguyên nhân chủ quan: 

 - Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng của cán bộ, đảng viên chưa được coi trọng đúng mức, hoạt động kém hiệu quả. Có biểu hiện xem nhẹ giáo dục chủ nghĩa Mác - lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh, xem nhẹ giáo dục đạo đức cách mạng.

 - Công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận còn nhiều bất cập, hiệu quả thấp.

 - Công tác quản lý cán bộ, đảng viên bị buông lỏng. Nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng chưa được chấp hành nghiêm túc.

 - Bản thân một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện và học tập, để chủ nghĩa cá nhân phát triển, chi phối, làm xói mòn bản chất tốt đẹp của người Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam.

 - Những yếu kém trong quản lý nhà nước, quản lý xã hội  vừa là nguyên nhân, vừa là hệ quả của tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Với cách nhìn biện chứng và nghiêm túc thì đây chính là nguyên nhân chính của hiện tượng suy thoái trên.

 

3. Biện pháp phòng chống suy thoái tư tưởng chính trị đạo đức lối sống

  Để phòng, chống tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên hiện nay, cần triển khai thực hiện một số giải pháp như sau: 

 - Cần nhìn thẳng vào sự thật để thấy nguyên nhân sâu xa nhất của tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên nằm trong sự lạc hậu, hạn chế của công tác lý luận; trong công tác xây dựng Đảng; trong thực tiễn hoạt động của hệ thống chính trị; trong quản lý nhà nước về kinh tế - xã hội ... Nếu không nhận thức sâu sắc và quyết tâm xóa bỏ được các nguyên nhân này, mọi giải pháp khác sẽ khó phát huy hiệu quả, hoặc chỉ có tính chất nhất thời, không thể giải quyết được về cơ bản vấn đề. Khắc phục các nguyên nhân sâu xa này có thể được coi vừa là điều kiện cơ bản nhất, vừa là giải pháp chủ yếu nhất để ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và toàn xã hội.

 - Tăng cường công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu, phát triển lý luận về đúng vị trí dẫn đường cho sự phát triển của thực tiễn. Đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, nghiên cứu khoa học, nghiên cứu lý luận trong toàn hệ thống chính trị, đặc biệt là các học viên, trường đại học. Đưa vào nền nếp việc bồi dưỡng lý luận, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.

 - Tăng cường công tác tư tưởng đối với cán bộ, đảng viên và nhân dân. Đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đangr viên gắn với việc kiểm điểm, đánh giá và biện pháp giải quyết vấn đề cấp bách trong công tác xây dụng Đảng của các cấp, tạo niềm tin trong nhân dân. Tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đối với công tác tư tưởng. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý báo chí, xuất bản trước yêu cầu mới. Chấn chỉnh hoạt động thông tin, tuyên truyền; quản lý có hiệu quả hoạt động báo chí theo đúng định hướng của Đảng và Nhà nước.

 - Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh một cách thiết thực, gắn với công việc, rèn luyện, tu dưỡng hằng ngày của mỗi cán bộ, đảng viên để việc làm theo gương Bác hiệu quả, thiết thực. Phát huy vai trò chủ động, tự giác của bản thân cán bộ, đảng viên, toàn dân trong việc rèn luyện, nâng cao phẩm chất, tư tưởng, đạo đức, lối sống.

 - Tăng cường việc kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng. Công tác kiểm tra giám sát cần phải được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ để đạt được hiệu quả thực tế.

 - Xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật. Tập trung mọi nguồn lực, đề cao trách nhiệm của các ngành, các cấp, phấn đấu xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về số lượng và chất lượng. Xây dụn và hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật bảo đảm tính thống nhất nội tại, rõ ràng về thứ bậc, chính xác , minh bạch và dễ hiểu, dễ thực hiện, có tính khả thi cao.

 - Phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội của nhân dân. Bên cạnh phản biện của các cấp Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, cần tạo nên những diễn đàn trao đổi trên báo chí, thông tin đại chúng nhằm thu hút sự tham gia thảo luận đóng góp ý kiến phản biện của các tầng lớp nhân dân về các chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là những chủ trương, chính sách có liên quan, tác động đến đông đảo nhân dân.

 - Tổ chức đấu tranh có hiệu quả với các quan điểm sai trái, các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch xung quanh vấn đề tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên về tình hình, nhiệm vụ cách mạng và nhận rõ âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch đối với nước ta trong quá trình hội nhập quốc tế.

 - Ngăn chặn hiệu quả những kênh thông tin bất hợp pháp. Thực hiện tốt phương châm kết hợp "chống" và "xây", trong đó xác định chống quyết liệt và xây tích cực. Rà soát, bổ sung, sửa đổi, ban hành mới các văn bản để thể chế hóa quy định của Đảng và Nhà nước. Xây dựng quy chế, quy định bảo đảm quyền của các cơ quan nhà nước. Hạn chế tác động của lối sống thực dụng trong điều kiện toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế.

 

4. Liên hệ bản thân về phòng chống suy thoái tư tưởng chính trị đạo đức lối sống

  Để có thể thực hiện được mục tiêu ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, không chỉ cán bộ, đảng viên mà mỗi cá nhân đều phải thực hiện nghiêm những biện pháp nhằm phòng chống vấn đề suy thoái ấy.

 - Bản thân cần phải phấn đấu, rèn luyện tu dưỡng về đạo đức lối sống theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, cụ thể: 

 + Cần nâng cao ý thức, tinh thần trách nhiệm trong công việc; học và làm theo Bác bằng thái đội, cách ứng xử trong việc xử lý và giải quyết công việc hàng ngày.

 + Mỗi cá nhân luôn nỗ lực học tập về ý thức, về tinh thần trách nhiệm phục vụ nhân dân của Bác Hồ.

 + Bản thân cần phải luôn cố gắng phấn đấu rèn luyện và tu dưỡng đạo đức, năng lực chuyên môn để hoàn thành được tốt các nhiệm vụ, công việc được phân công.

 - Cần phải chống lại chủ nghĩa cá nhân và nâng cao đạo đức cách mạng:

 + Bản thân cần tích cực học tập, lao động với tinh thần lao động sáng tạo, nâng cao năng suất chất lượng và hiệu quả công việc; phải biết quý trọng tài sản tập thể.

 + Cần phải kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, chống lối sống thực dụng; phải thẳng thắn, trung thực, bảo vệ người tốt, bảo vệ quản điểm của Đảng; chân hành, khiêm tốn; không chạy theo chủ nghĩa thành tích; không bao che khuyết điểm, ...

  + Cần phải kiên quyết chống bệnh lười biếng, lối sống ích kỷ chỉ muốn hưởng thụ, nói nhiều làm ít. Có ý thức trong việc giữ gìn đoàn kết toàn dân, giữ gìn đoàn kết trong Đảng, trong cơ quan và đơn vị; kiên quyết đấu tranh, không khoan nhượng trước những mưu đồ của thế lực thù địch.

 - Về việc tự phê bình và phê bình theo tấm gương của Chủ tịch Hồ Chí Minh

 + Bản thân luôn đặt mình trong tập thể, trong tổ chữ, luôn tôn trọng pháp luật, kỷ cương; không kéo bè kéo cánh gây rối loạn kỷ cương, ...

 + Luôn gần giữ với mọi người, có tinh thần học hỏi, có trách nhiệm với những người xung quanh. Coi trọng việc tự phê bình và phê bình đối với bản thân. Bản thân không được sợ phê bình mà chỉ sợ không nhận ra khuyết điểm dẫn tới sai phạm nghiêm trọng. Do đó cần phải tự nghiêm khắc với chính bản thân mình.

 + Phê phán, lên án những biểu hiện xuất phát từ động cơ cá nhân, vụ lợi, nhân danh việc phê bình để lôi kéo, chia rẽ trong nội bộ.

 - Phương hướng phấn đấu, rèn luyện trong việc phòng chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Bản thân luôn học hỏi, trau dồi kiến thức phấn đấu để hoàn thành tốt nội dung công việc được giao. Tích cực tham gia các hoạt động chung của tập thể, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân; nêu cao tính tự giác, nỗ lực học tập và rèn luyện, tu dưỡng đạo đức theo gương Chủ tích Hồ Chí Minh.